Oględziny to czynność procesowa polegająca na szczegółowej obserwacji (wykrywanie i zabezpieczanie śladów kryminalistycznych) miejsca, osoby, rzeczy lub zwłok, przeprowadzanej przez człowieka za pomocą zmysłów i z wykorzystaniem środków technicznych,
w celu wyjaśnienia charakteru i okoliczności powstałego zdarzenia oraz ustalenia jego sprawcy.
Biorąc pod uwagę kryterium przedmiotowe, na podstawie art. 207 § 1 k.p.k. oględziny można podzielić na oględziny:
Podstawowym celem oględzin jest obiektywna rekonstrukcja przebiegu zdarzenia i zabezpieczenie rzeczowego materiału dowodowego dla potrzeb postępowania karnego.
Osiągnięcie głównego celu możliwe jest dzięki realizacji celów cząstkowych, które określa
reguła tzw. 7 złotych pytań kryminalistyki - co? gdzie? kiedy? jak? czym? dlaczego? kto?
- Co się wydarzyło? - należy ustalić, czy zdarzenie będące przedmiotem zainteresowania
jest przestępstwem, czy może jest to innego rodzaju zdarzenie, np. nieszczęśliwy wypadek, działanie sił przyrody (pożar) itp.
- Gdzie miało miejsce zdarzenie? - trzeba ustalić, gdzie faktycznie przebiegało całe zdarzenie (przestępstwo) oraz gdzie nastąpił skutek, a następnie ustalić inne miejsca mające
związek ze zdarzeniem.
- Kiedy zaistniało zdarzenie? - chodzi tu o ustalenie czasu popełnienia przestępstwa,
ewentualnie czasu trwania zdarzenia.
- Jak przebiegało zdarzenie? - przede wszystkim należy ustalić dokładny przebieg zdarzenia (chronologię).
- Czym posługiwał się sprawca? - należy ustalić rodzaj środków i narzędzi, które służyły
sprawcy do popełnienia przestępstwa
- Dlaczego sprawca popełnił przestępstwo? - trzeba określić, czym kierował się sprawca,
dokonując przestępstwa, jaki był motyw jego działania.
- Kto był uczestnikiem zdarzenia? - przede wszystkim należy ustalić sprawcę (sprawców) i pokrzywdzonych, a następnie określić rolę poszczególnych uczestników zdarzenia (np. sprawca główny, pomocnik).